Hoe was jouw eerste rijles?
Eerst op een rustig weggetje oefenen. Onderscheid leren maken tussen een koppeling, rem- en gaspedaal. Hoe de spiegels ingesteld moesten worden. Ogen te kort om voor, achter, links, rechts bij te houden. Dat was voor de eerste keer best ingewikkeld allemaal. Hoeveel stress gaf het je om al die handelingen onder de knie te krijgen?
Vooral het rempedaal indrukken. Met welke voet deed je dat de eerste keer? Linker of rechter.
En zo leerde je, met behulp van de instructeur, stap voor stap veilig autorijden.
Het echte rijden kwam pas nadat je het rijbewijs van het stadhuis had opgehaald. Dat was het moment waar je zonder instructeur de weg op ging. Het moment waarop je ontdekte dat je voldoende lessen had gehad. Rijden ging al aardig op de automatische piloot. Kijken, schakelen, sturen, gasgeven en op tijd weer remmen.
Want remmen dat doe je niet zomaar. Daar heb je een reden voor zoals:
- Het verkeerslicht staat op rood
- Je gaat een bocht nemen. Tenzij je iemand bent die de bocht om scheurt
- Je bent ongemerkt te hard aan het rijden
- Je moet stoppen op een helling
- Een ongeluk zien te voorkomen
- Je bent op de plaats van bestemming
Belangrijk zo’n rempedaal!
Ook ons lichaam heeft een ‘rem’. Maar gelukkig ook een ‘gaspedaal’, anders wordt het wel heel saai in ons leven.
De anatomische termen hiervoor zijn:
- Het gaspedaal = Sympatisch zenuwstelsel
Deze zorgt voor actie en prestatie. Wanneer er een stressreactie is dan zorgt dit deel van het zenuwstelsel dat je snel kunt reageren. Er komt heel veel energie vrij waardoor actie en prestatie verhoogd kan worden.
Wist je dat datzelfde ook gebeurt wanneer je piekert, gefrustreerd bent en/of negatieve gedachten hebt? Ons systeem ervaart dat ook als een actie. Het kost niet voor niets zoveel energie wanneer je veel aan het nadenken bent.
- De rempedaal = Para-sympatisch zenuwstelsel – ook wel nervus vagus-
Deze zorgt voor herstel. Voor het ‘bijtanken’ zodat je energievoorraad blijft behouden wanneer actie of prestatie nodig is.
Mooie rustgevende muziek luisteren, een wandeling in de natuur zijn twee voorbeelden om dit systeem te activeren. Tenminste als je met zin en genietend muziek luistert of wandelt.
Een fantastisch samenspel toch? Het sympatisch zenuwstelsel kan niet zonder het Para-sympatisch zenuwstelsel en omgekeerd. Blijven deze twee goed samenwerken dan komt dit ten goede aan je gezondheid. Er is balans. Actie – Rust – Actie – Rust worden goed afgewisseld.
Zo gelijkmatig hoeft het niet altijd te gaan. Je kunt best een langere tijd veel actie inzetten als je maar op tijd de ‘rem’ intrapt door rust te nemen.
Vergelijk dat eens met hoe jij met jouw auto omgaat. Die heeft al duizenden kilometers op de teller staan en nog steeds rijdt hij je van A naar B. Je onderhoudt hem ook goed. Op tijd benzine tanken, olie verversen, APK, jaarlijks naar de garage, zelfs met regelmaat een wasbeurt. Het eerste krasje op het lak daar baalde je best van. Hoe kon dat gebeurd zijn. Ben je beter op gaan letten waar je je auto nu parkeert?
Vanzelfsprekend ga jij net zo zorgvuldig om met jouw lichaam als met je auto.
Je tankt op tijd bij doordat je:
- Gezonde voeding eet
- Voldoende water drinkt
- Nee zegt wanneer je tijd voor jezelf hebt ingepland
- Steun zoekt
- Goed slaapt
- Geniet
- Zin hebt om iets leuks te gaan doen
- Een warm bad neemt of naar de sauna gaat
- In rust de dingen doet
Want wanneer jij jouw ‘gas- en rempedaal’ in balans weet te houden, je op tijd voor een ‘APK’ naar een huisarts of persoonlijk begeleider gaat en ontspanning met actie goed weet af te wisselen, dan hou je energie over.
Heb je nog vragen naar aanleiding van deze blog of merk je dat de tips lastig op te volgen zijn? Neem gerust contact met me op zodat ik samen met je kan kijken wat er eventueel aanvullend nodig is.
Je reactie op deze blog is welkom.
Hallo,
Zo dat is even duidelijk en helder weergegeven. Makkelijk om te onthouden. Daar kun je wat mee.
Dag Ina, dank je wel voor je compliment.
Heel herkenbaar. Maar niet altijd even makkelijk om de goede combinatie te vinden.
Dag Monique, het is ook niet altijd gemakkelijk om een goede combinatie te vinden. Dat vraagt steeds weer om passende keuzes te maken. Een korte periode veel om handen hebben is geen probleem. Als je maar tussentijds en daarna je hersteltijd neemt. Inspanning en ontspanning afwisselen zodat je voldoende energie overhoudt voor jouw activiteiten. Waar ga je ‘ja’ tegen zeggen en wat doe je op een ander moment of wat ga je delegeren?
Bij mij ging het fout doordat ik de ‘leuke dingen voor mezelf’ meer en meer ging uitstellen onder het mom van; “mijn tijd – voor leuke dingen –
komt nog wel”. Steeds gaf ik de prioriteit aan mijn werk en mijn zieke moeder. Ik had nog wel wat inspannende ontspanning zoals zingen in een koor. Totdat ook dat niet meer lukte. Opmerkingen van anderen; ‘ik word al moe als ik jouw agenda hoor’. Of, wat mijn huisarts me zei; ‘anderen gaan daar anders mee om’, doelend op dat ik mijn werk alsmaar vol wilde houden. Ik was kostwinner en alleenstaand. Ik kón het nog reageerde ik standaard. Niet wetend toen, dat ik mijn lichaam aan het uitputten was. Ik voelde me wel moe. Maar dat was ook het enige en dus maar doorgaan (met werk en zieke moeder) en rusten waar ik rusten kon. (rest van de week) Tot mijn lichaam zei; ‘nu houd ik er mee op’. Sindsdien, nu 15 jaar geleden, zit ik in revalidatieproces. Een harde leerschool.
Een moeizame, moeilijke weg terug die ik niemand toewens.
Advies: neem de 9 punten van Karin héél serieus wanneer je een plichtsgetrouwe harde werker en/of mantelzorger bent.
En neem je lichaamssignalen bijtijds serieus.
Dank je wel voor je openheid en het advies. Dat je jouw ervaring hier hebt gedeeld kan voor vele mensen waardevol zijn. Herstellen van een burn-out kost de één meer tijd dan de ander. Sommige mensen zijn na een paar maanden redelijk goed hersteld, andere mensen hebben daar langer voor nodig. Ik hoop van harte dat jouw herstel passende aandacht mag krijgen en dat je veel steun vanuit je omgeving krijgt.
Het op tijd herkennen van de lichaamssignalen lukt helaas niet iedereen. Om die reden staat er op deze website de Burnout Top 50 signalenlijst. Een aantal dagen invullen geeft al een heel goed beeld hoeveel stress ervaren wordt en of er actie nodig is voor herstel.
Wat mooi omschreven dat gaspedaal! Dat is altijd moeilijk vind ik persoonlijk want wanneer trap je dat gaspedaal niet te laat in?
Dat is nog een heel leerproces vind ik.
Ik heb je geen gedag meer kunnen zeggen omdat ik op vakantie was.
Veel succes met je werkzaamheden verder en wie weet tot ziens.
Groet Natasja